Hakkımızda...

Türkiye’de stratejik planlamanın gündeme gelmesi PEIR (Kamu Harcamaları ve Kurumsal Gözden Geçirme) raporu ile olmuş, 2001 yılında imzalanan PFPSAL (Program Amaçlı Mali ve Kamu Sektörü Uyum Kredisi) anlaşması ile somut bir politika taahhüdü niteliği kazanmıştır. Söz konusu taahhüt kapsamında kamu kuruluşlarında politika oluşturma kapasitesinin artırılması ile politikaların orta vadeli ve somut hedeflere dayalı olarak belirlenebilmesi amacıyla, politikaların maliyetlendirilmesi boyutunu da içerecek ve bu çerçevede kamu kuruluşlarına yardımcı olacak bir stratejik planlama kılavuzunun o zamanki adı Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı olan Strateji ve Bütçe Başkanlığı sorumluluğunda hazırlanması kararlaştırılmıştır. Kılavuz 2003 yılında hazırlanarak kamu kuruluşlarının kullanımına sunulmuştur.

Bununla birlikte Temmuz 2003 tarihli ve 2003/14 sayılı 2004 Yılı Programı ve Mali Yılı Bütçesi Makro Çerçeve Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile kamu kesiminde yapılan reform çalışmaları kapsamında, kamu kuruluşlarının ilk aşamada VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı ve yıllık programlarda yer alan politikalar ve makro hedefler çerçevesinde kendi stratejik planlarını hazırlamaları ve gelecek dönemlerde kuruluş bütçelerinin idare stratejik planlarında öngörülen kuruluş misyonu, vizyonu ve hedefleri doğrultusunda oluşturmaları hedeflenmiş ve bu amaçla, orta vadede tüm kamu kuruluşlarına yaygınlaştırılmak üzere, sekiz kamu kuruluşunda (o zamanki adlarıyla: Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı, Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi, Denizli İl Özel İdaresi, İller Bankası Genel Müdürlüğü, Kayseri Büyükşehir Belediyesi) stratejik planlama ile ilgili pilot uygulama başlatılmıştır. Çalışmaların etkin bir şekilde yürütülebilmesi için Kalkınma Bakanlığı bünyesinde Stratejik Planlama Çalışma Grubu isimli bir proje grubu oluşturulmuştur. Temmuz 2004 tarihli ve 2004/37 sayılı 2005 Yılı Programı ve Mali Yılı Bütçesi Makro Çerçeve Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile pilot çalışmaların devam etmesi kararlaştırılmış ve söz konusu çalışmalar 2006 yılı başında tamamlanmıştır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu 10/12/2003 tarihinde yürürlüğe girmiş ve Kanuna Ekli (I), (II) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan tüm kamu kuruluşları için stratejik planlamayı zorunlu hale getirmiştir. 5018 sayılı Kanun ile kamu mali yönetimi reformu çerçevesinde mali yönetim süreçleri yeniden tanımlanmıştır. Kanunun getirdiği önemli bir yenilik kamu kuruluşları için stratejik planlamayı bütçeleme sürecinin temel bir bileşeni olarak ele almasıdır. Kanun stratejik planlama yükümlülüğü getirmekle birlikte,

•   Hangi kamu idarelerinin stratejik plan hazırlayacağının,
•   Stratejik planlama sürecine ilişkin takvimin ve
•   Usul ve esasların belirlenmesi

görevini Kalkınma Bakanlığına vermiştir.

5018 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesi ve yaygınlaştırma çalışmalarının daha sistematik bir halde yürütülmesi amacıyla Stratejik Planlama Çalışma Grubunun kurumsallaşması kararı verilmiş ve bu çerçevede Ocak 2005 tarihinde Kalkınma Bakanlığı bünyesinde Stratejik Planlama Dairesi Başkanlığı kurulmuştur.

Temmuz 2005 tarihinde stratejik planlamanın pilot uygulama yapılan kuruluşlar dışındaki kamu kuruluşlarına yaygınlaştırılmasına yönelik geçiş programının oluşturulmasına da esas olmak üzere, kamu idarelerinde yönetim süreçleri, yönetim kalitesi ve kurumsal kapasite ile yöneticilerin, stratejik yönetim yaklaşımı ve yönetsel etkinliğe ilişkin düşünce ve algılamalarının tespit edilmesi amacıyla Türkiye İstatistik Kurumu işbirliğiyle Stratejik Yönetim Araştırması gerçekleştirilmiş ve araştırma sonucunda kamu kuruluşlarının dört yıllık bir geçiş takvimi çerçevesinde stratejik plan yapmakla yükümlü olacakları tarihler belirlenmiştir.

5018 sayılı Kanunun verdiği yetkiye istinaden Mayıs 2006 tarihinde geçiş takvimini de içeren “Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ile Stratejik Planlama Kılavuzu, pilot uygulamalardan elde edilen deneyimle birlikte güncellenmiş ve Haziran 2006 tarihinde “Kamu Kuruluşları İçin Stratejik Planlama Kılavuzu” adıyla yayımlanmıştır.

Kasım 2010 tarihinde ise Kalkınma Bakanlığı bünyesinde gerçekleştirilen yeniden yapılanma çalışmalarına paralel olarak Stratejik Planlama Dairesi Başkanlığı Kurumsal ve Stratejik Yönetim Dairesi Başkanlığına dönüşmüştür.

Stratejik planlama konusunda 10 yıldan fazla süredir elde edilen deneyim ve tecrübeler ışığında Kılavuzun güncellenmesi ve farklı kuruluş türlerine özgü rehberler hazırlanması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede 2018 yılında merkezi kamu idareleri için "Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu", üniversitelere yönelik "Üniversiteler İçin Stratejik Planlama Rehberi", KİT'lere yönelik "Kamu Sermayeli İşletmeler İçin Stratejik Planlama Rehberi" ve belediyelerin kullanımına yönelik "Belediyeler İçin Stratejik Planlama Rehberi" hazırlanmıştır.

Bu Kılavuz ve rehberlere ilave olarak stratejik yönetim sürecinin farklı aşamalarında kamu kuruluşlarımıza yardımcı olmak amacıyla "Stratejik Planlama İçin Analiz ve Yöntemler Rehberi", Katılımcılığın İlkeleri: Katılımlı Çalışmaları Tasarlayan, Uygulayan ve Yönetenler İçin İyi Uygulama Kılavızu" ve "Paydaş Anketleri Rehberi" yayımlanmıştır.

9 Temmuz 2018 tarihli ve 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameyle 5018 sayılı Kanunun stratejik planlama konusunda Kalkınma Bakanlığına, Performans Programı, Performans Esaslı Bütçeleme ve Faaliyet Raporları konusunda ise Maliye Bakanlığına verilen yetki ve sorumluluklar, Cumhurbaşkanında birleştirilmiştir. 24 Temmuz 2018 tarihinde yayımlanan 13 sayılı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile de bu görevler Sayın Cumhurbaşkanınca Strateji ve Bütçe Başkanlığına tevdi edilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının Rolü

5018 sayılı Kanun ve 13 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle birlikte Başkanlığımıza stratejik yönetim sürecinin merkezi uyumlaştırma birimi rolü verilmiştir. Başkanlığımızda bu rol Makro Planlar, Programlar ve Kurumsal Stratejiler Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülmektedir. Bu çerçevede, kamu idarelerinde stratejik planlama ve performans programı pratiğinin etkinleştirilmesi amacıyla,

•   İkincil mevzuat ve kılavuz hazırlanması,
•   Kamu idarelerince hazırlanacak olan plan ve programların incelenmesi ve görüş oluşturulması,
•   Kuruluşlarımızı bilgilendirme ve kurumsal kapasite oluşturulması,
•   Araştırma, anket ve yayın benzeri faaliyetler yapılması/yaptırılması işleri Başkanlığımızca yürütülmektedir.

Ülke düzeyinde politika ve strateji yönetimi ile kuruluş düzeyinde politika ve strateji yönetiminin uyumu önem arz etmektedir. Bu bağlamda Başkanlığımız stratejik planları;

•   Kalkınma planı, Cumhurbaşkanınca belirlenecek politikalar, orta vadeli program ve faaliyet alanı ile ilgili diğer ulusal, bölgesel ve sektörel plan ve programlara uygunluk,
•   Yönetmelikte, Kılavuzda ve stratejik planlamaya ilişkin diğer rehberlerde belirtilen usul ve esaslara uygunluk,
•   Stratejik planda yer alan misyon, vizyon, amaç ve hedeflerin birbirleri ile bağlantıları ve kavramsal tutarlılık,
•   Diğer idarelerin stratejik planları ile uyum ve tutarlılık hususları açısından incelemektedir.

Strateji ve Bütçe Başkanlığı taslak stratejik planlara yönelik hazırladığı değerlendirme raporlarıyla kamu idarelerine geri bildirimde bulunmaktadır. Böylece stratejik plan hazırlama sürecini desteklemekte ve aynı zamanda ulusal ve kurumsal düzeyde politika ve strateji yönetiminin uyumunu gözetmektedir.

Güncel Haber & Duyuru