İslam dininin inanç, ibadet ve ahlak esaslarıyla ilgili işleri yürütmek, sahih bilgi ile halkı din konusunda aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmekle görevli olan Diyanet İşleri Başkanlığı, Cumhuriyetimizin önemli kurumlarından biridir.

Diyanet İşleri Başkanlığı yürüttüğü hizmetlerde, İslâm’ın iki temel kaynağı olarak; Allah’ın bize gönderdiği Kur’an-ı Kerim’i ve elçisi Hz. Muhammed’in Sünnet’ini (söz ve davranışlarını) esas almaktadır. Bunun yanında bireysel ve toplumsal hayata ilişkin değerleri, Müslümanların tarihi tecrübesini, modern çağın beşeri, ekonomik ve teknolojik değişimlerini hesaba katarak hareket etmektedir.

Başkanlık, dünya çapında; İslam’ın bir bütün olarak anlaşılmasına hizmet eden, batıl amaçları için dini istismar eden odakların eline düşmekten insanları koruyan, onların özgür iradeleri ve akıllarını ipotek altına almaya karşı duran bir anlayışı temsil etmektedir.

Diyanet İşleri Başkanlığı bugün, Orta Asya’dan Balkanlara, Avrupa’dan Amerika’ya, Asya’dan Afrika’ya ve Avustralya’ya kadar dünyadaki bütün Müslümanlara hizmet sunan uluslararası bir kurum hâline gelmiştir. Günümüzde tüm insanlığı ilgilendiren şiddet, terör, ırkçılık, sömürgeciliğe karşı çıkmak ve bunların sebep olduğu zorunlu göç, açlık ve yoksulluk gibi sorunları çözmeye yönelik bilinç oluşturabilmek için gayret göstermektedir. Bütün bu etkenler Diyanet İşleri Başkanlığından yeni talep ve beklentilerin oluşmasına zemin hazırlamaktadır.

“İslam dini konusunda evrensel düzeyde güvenilen ve referans alınan, insanlığın barış ve huzuruna katkı sağlayan bir kurum olmak” vizyonuyla hareket eden Diyanet İşleri Başkanlığının Anayasa, kanun ve diğer mevzuatla kendisine verilen görev ve yetkiler doğrultusunda yürüttüğü hizmetlerin bir kısmını şu şekilde sıralayabiliriz:

Diyanet İşleri Başkanlığı cami içi din hizmetlerinde; namaz kıldırma, cami dersleri, vaaz ve irşat hizmeti, cami dışı din hizmetlerinde ise halkın geneline açık konferans, sempozyum gibi ilmi aydınlatma hizmeti ile kadın, çocuk, yaşlı, hasta, engelli ve benzeri kesimlere yönelik manevi rehberlik hizmeti vermektedir.

Vatandaşlarımız, müftülüklerdeki Aile ve Dini Rehberlik Büroları vasıtasıyla ailevî problemlere dinin yaklaşımı hakkında bilgilendirilmektedir. Buna ilaveten Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı kuruluşlarda personelimiz tarafından manevi destek hizmeti sunulmaktadır.

Diğer taraftan toplumu aydınlatmaya yönelik dini/milli/özel günler kapsamında düzenlenen Ramazan Ayı, Mevlid-i Nebi, Camiler ve Din Görevlileri Haftası, Muharrem Ayı, Çanakkale Zaferi, İstiklal Marşının Kabulü, Aile Haftası, Dünya Kadınlar Günü gibi zaman dilimlerine has çalışmalar yoluyla toplumun milli ve manevi hayatında bir farkındalık oluşturulmaktadır.

Yaygın din eğitimini toplumun tüm kesimlerine ulaştırma hedefi doğrultusunda, Kur’an kurslarında her yaş ve seviyedeki öğrenci grubuna hizmet verilmekte, bu bağlamda Kur’an-ı Kerim’i okuma ve bazı sure meallerinin yanı sıra itikat, ibadet, ahlak ve siyer alanlarında temel dini bilgiler öğretilmektedir.

Kur’an kurslarında sadece vatandaşlarımıza değil, İslam ülkeleri ve Müslüman topluluklardan ülkemize gelen misafir öğrencilere de “Kur’an Kursları Yurt dışı Misafir Öğrenci Programı” adıyla yaygın din hizmeti sunulmaktadır.

Dini Yüksek İhtisas Merkezleri, Diyanet teşkilatının vaizlik, müftülük ve üstü konumundaki kadrolarına insan kaynağı yetiştirmektedir. Buralarda personelin temel İslam bilimlerinde uzmanlaşması amacıyla “İhtisas Eğitim Programı” uygulanmaktadır. İhtisas merkezlerinde üretilen bilgi ve yetiştirilen din adamı profili uluslararası düzeyde takdir gördüğünden, yabancı uyruklu birçok din görevlisi Diyanet ihtisas merkezlerinde bu programlardan faydalanmaktadır.

Diyanet İşleri Başkanlığı sahih dini bilgiyi, yayınları yoluyla da yaygınlaştırma sadedinde kaynak eserlerden ilmi eserlere ve çocuk kitaplarına kadar çok sayıda eser yayımlamıştır. İl ve ilçe müftülüklerimiz başta olmak üzere, okul, cezaevi, dernek ve şahıslara, yurt dışı temsilciliklerimize 2018 yılında 9.181.000 eser ücretsiz olarak gönderilmiştir. Başta Kur’an-ı Kerim Meali olmak üzere Hadislerle İslâm, Temel Dini Bilgiler, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı gibi birçok dini eserin 35 dil ve lehçede basımı gerçekleştirilmiştir.

Başkanlık, radyo ve televizyon yayıncılığı yoluyla dinimizin adalet, barış, rahmet ve sevgi yüklü evrensel mesajını toplumun tüm kesimlerine ulaştırmaya gayret göstermektedir. Bu amaçla, Diyanet TV, Diyanet Radyo, Diyanet Kur’an Radyo, Diyanet Risalet Radyo yayınlarını hayata geçirmiştir.

Diyanet İşleri Başkanlığının yurt dışı hizmetlerini koordine etmek üzere hâlen dış misyon temsilciliklerimizde 52 din hizmetleri müşavirliği, 38 ataşelik bulunmaktadır. Ekseriyeti Avrupa ülkelerinde olmak üzere yurt dışında yaklaşık 2.000 din görevlisi ile hizmetlerini devam ettirmektedir.

Bugün itibariyle Diyanet İşleri Başkanlığı; yurt dışında bulunan vatandaş, soydaş ve dindaşlarımız için 100’ü aşkın ülkede öncelikle din hizmeti olmak üzere, insani ve sosyal yardım faaliyetleri yürütmektedir. Bu ülkelerin bir kısmında cami, tarihî eser, imam-hatip lisesi, ilâhiyat fakültesi, diğer okullar ve kültür merkezleri gibi fizikî mekânların inşasına, onarımına ve yaşatılmasına da doğrudan destek vermektedir.

Başkanlıkça Müslüman ülkelerden ve topluluklardan gelen mahalli din görevlilerine eğitimler verilmektedir. Ayrıca Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı’nın işbirliğiyle 108 ülkeden Türkiye’ye gelen binlerce öğrenci, ilâhiyat fakültelerinde, dini yüksek ihtisas merkezlerinde, Kur’an kurslarında ve uluslararası imam-hatip liselerinde öğrenimlerine devam etmektedir.

Halkının büyük çoğunluğu fakir olan ülkelerde, Başkanlık ve Türkiye Diyanet Vakfı işbirliğiyle vekâlet yoluyla çok sayıda kurban kestirilmektedir. 2018 yılında 430.008 hisse kurban kesimi yapılmış, böylece 145 ülkenin 436 noktasında 3 milyon aileye kurban sevinci yaşatılmıştır.

Diyanet İşleri Başkanlığı hac ve umre organizasyonlarını 1979 yılından itibaren ülkemiz adına düzenlemekte, sunduğu başarılı hizmet nedeniyle hac ve umre organizasyonu yapan diğer ülkeler tarafından örnek alınmaktadır.

15 Temmuz gecesi gerçekleştirilen saldırıya karşı duran Diyanet personeli, bütün camilerden okuduğu salâlarla halkımızı hain girişime karşı cesurca tavır almaya teşvik ederek her zamanki gibi milletin birlik ve beraberliğine güçlü bir katkı sunmuştur.

Başkanlık milletimizin dini istismar eden hain ve sinsi yapılara karşı daima uyanık kalmasını sağlamak için 2018 yılında “din istismarıyla mücadele seminerleri” adı altında dini istismar eden FETÖ, DEAŞ gibi örgütlere karşı kamuoyunu bilgilendirmek için yurt içi ve yurt dışında adeta seferberlik ilan etmiştir.

Diyanet İşleri Başkanlığı 2019-2023 Stratejik Planı, kurumun uluslararası düzeyde kabul görmüş saygın kimliğini daha da güçlendirecek, ulusal düzeyde ise topluma önder ve rehber olacak, stratejik felsefe ve yönetimi özümsemiş kurum kimliği, başarı ve kalite odaklı bir anlayış ile hazırlanmıştır. Kurumun yeni stratejik planda belirtilen amaç ve hedeflere ulaşacağına olan güvenim tamdır.

Bu vesileyle 2019-2023 Stratejik Planı’nın hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür ediyor, hazırlanan planın devletimiz ve milletimiz adına hayırlara vesile olmasını Yüce Mevla’dan niyaz ediyorum.

Prof. Dr. Ali ERBAŞ

Diyanet İşleri Başkanı

A1: Toplumun birlik, beraberlik, barış ve huzuruna katkıda bulunmak.

A2: Kur’an ve Sünnet temelinde İslam’ın bir bütün olarak doğru anlaşılmasına katkı sağlamak.

A3: Sahih dini bilginin üretiminde ve paylaşımında etkin rol almak.

A4: Din hizmetlerini ve yaygın din eğitimini yurt içinde ve yurt dışında toplumun tüm kesimlerine ulaştırmak ve etkinliğini artırmak.

A5: Kurumsal kapasite ve yetkinliği geliştirmek.

H1.1. Ülkemizde birlik ve beraberliği engelleyen toplumsal problemlerin çözümüne katkı sağlamak.

H1.2. İslam’ın barış, adalet ve özgürlük mesajının insanlığa ulaştırılmasında etkin rol almak.

H2.1. Dini değerleri istismar eden söylemler konusunda toplumu bilinçlendirmek.

H2.2. Toplumun tüm kesimleri tarafından İslam’ın doğru öğrenilmesi ve anlaşılmasına katkı sağlamak.

H2.3. Dinî bilgi ve yaygın din eğitimi konusunda uluslararası camiada Başkanlığın tanınırlığını ve etkisini artırmak.

H3.1. Sahih dini bilgi üretimini artırmak.

H3.2. Dini bilgiyi hedef kitleye uyarlayarak iletim ve erişim kanallarını geliştirmek.

H4.1. Yurt içinde yürütülen din hizmetlerini toplumun tüm kesimlerine ulaştırmak ve verimliliğini artırmak.

H4.2. Yurt içinde yaygın din eğitimini toplumun tüm kesimlerine ulaştırmak ve verimliliğini artırmak.

H4.3. Yurt dışında sunulan din hizmeti ve yaygın din eğitimi faaliyetlerinin verimliliğini artırmak.

H5.1. Başkanlığın idarî ve fiziki bakımdan yönetim kapasitesini geliştirmek.

H5.2. Bilimsel kriterler ve temel değerler ışığında personel niteliklerini artırmak.

H5.3. Açık kaynak kodlu bilgi sistemlerini geliştirmek, yaygınlaştırmak, bilgi sistemlerinin süreklilik ve güvenilirliğini sağlamak.

Performans programı bir kamu idaresinin stratejik planında yer alan orta vadeli amaç ve hedeflerini yıllık dönemlere dönüştürür. Her yıl için hazırlanan program idarenin ilgili yıla ilişkin öncelikli stratejik amaç ve hedeflerini, performans hedeflerini, bu hedeflere ulaşmak için yürütecekleri faaliyetler ile bunların kaynak ihtiyacını ve performans göstergelerini içerir.

Kamu idareleri hesap verme sorumluluğu çerçevesinde, her yıl faaliyet raporu hazırlar. Faaliyet raporlarında idarenin teşkilat yapısı, kaynakları ile temel ilke ve politikalarına, stratejik plan ve performans programı uyarınca yürütülen faaliyet ve projelerine yer verilir. Performans programında yer alan performans ve bütçe hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların nedenlerine, diğer performans bilgilerine ve bunlara ilişkin değerlendirmeler raporun esasını oluşturur. Aynı zamanda faaliyet raporunda orta ve uzun vadeli hedeflere ulaşılabilmesi sürecinde teşkilat yapısı, teknolojik kapasite gibi unsurlar açısından içsel bir durum değerlendirmesi yapılır. İdarenin üstün ve zayıf yanlarına ve idarenin faaliyet ve hedefleriyle ilgili gelecek yıllardaki öngörülerine yer verilir.

faaliyet raporlarını aşağıda bulabilirsiniz: