Dünyada nüfus artışı, sanayileşme ve kentleşme olguları, küreselleşme sonucu artan ticaret olanakları doğal kaynaklara ve enerjiye olan talebi giderek artırmaktadır.

Enerji sektöründe gerek maliyet ve fiyat artışları gerekse artan elektrik enerjisi talebi çerçevesinde, birçok ülkede arz güvenliğinin sağlanması konusunda yeni tedbirler alınmakta, mevcut piyasa yapıları ve kuralları yaşanan deneyimler ve karşılaşılan sorunlar çerçevesinde yenilenmekte, piyasa mekanizmaları arz güvenliğini sağlayacak tedbirlerle güçlendirilmektedir.

Ülkemizde de dünya ortalamasının üzerinde gerçekleşmeye devam eden talep artışı ve buna bağlı olarak artan yatırım ihtiyacı, yeni tedbirler alınmasını zorunlu kılmaktadır. Bu kapsamda, elektrik enerjisi sektöründe uzun vadeli hedeflerimizi ortaya koyan “Elektrik Enerjisi Piyasası Arz Güvenliği Strateji Belgesi” 2009 yılında Yüksek Planlama Kurulu Kararı uygulamaya konulmuştur. Strateji Belgesi çerçevesinde; Cumhuriyetimizin 100. Yılı olan 2023 yılına kadar tüm yerli kömür ve hidrolik potansiyelimizin ekonomimize kazandırılması, rüzgar enerjisi kurulu gücümüzün 20.000 MW, jeotermal enerji kurulu gücümüzün 600 MW mertebesine ulaştırılması ve ayrıca, elektrik enerjisi üretimimizin yüzde 5’inin nükleer enerjiden sağlanması hedeflenmiştir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı olarak, ülkemizin enerji ve tabii kaynaklar politikaları perspektifinde, 2010-2014 yıllarını kapsayan Stratejik Planımızı hazırlamış bulunmaktayız. Ulusal önceliklerimiz dikkate alınarak hazırlanmış olan Bakanlığım Stratejik Planında; “Enerji arz güvenliği”, “Ülkemizin enerji alanında bölgesel ve küresel etkinliği”, “Çevre” ve “Tabii kaynaklar” konularında önümüzdeki beş yıla ilişkin stratejik amaç ve hedeflerimiz belirlenmiş, izleyeceğimiz stratejiler açıklığa kavuşturulmuştur.

Enerji kaynaklarının tüm tüketicilere yeterli, kaliteli, düşük maliyetli, güvenli ve çevre konusundaki duyarlılıkları dikkate alan bir şekilde sunulması temel amaçtır. Bu amaç doğrultusunda rekabetçi bir serbest piyasa oluşumu çalışmalarına devam edilecek, elektrik enerjisi talebini karşılamak üzere devreye girecek yeni üretim yatırımlarının piyasa yapısı içerisinde, ülkemizin enerji politikasının kaynak öncelikleri ile uyumlu olarak ve sürdürülebilir koşullarda gerçekleştirilmesine yönelik uygulamalara etkinlik kazandırılacaktır. Bu çerçevede, elektrik enerjisi piyasasında rekabetçi piyasa oluşumu araçları arasında yer alan üretim ve dağıtım özelleştirmeleri planlanan süreç içerisinde tamamlanacak ve rekabete dayalı, serbest piyasa kuralları çerçevesinde işleyen bir piyasa oluşturulacaktır. Ülkemizin enerji arzında dışa bağımlılığını azaltma amacı doğrultusunda, yerli petrol, doğalgaz ve kömür kaynaklarımızın aranması ve üretilmesine yönelik çalışmalarımız Plan dönemi içerisinde artırılarak sürdürülecektir. Ayrıca, enerji arzında çeşitlendirmenin sağlanması amacı doğrultusunda, yerli ve yenilenebilir kaynaklarımızın elektrik enerjisi üretiminde azami ölçüde kullanılması ve yapılan planlamalar doğrultusunda nükleer santral inşasına başlanması hedeflenmiştir. Yine, enerji arz güvenliğinin sağlanması, dışa bağımlılıktan kaynaklanan risklerin azaltılması ve iklim değişikliği ile mücadelenin etkinliğinin artırılması hedefleri çerçevesinde, enerjinin üretiminden kullanımına kadar olan süreçte verimliliğin artırılması ve enerji yoğunluğunun azaltılması yönünde çalışmalar yürütülecektir.

Bakanlığımız, doğu ülkelerindeki enerji kaynaklarını, bu kaynaklara ihtiyaç duyan batılı ülkelere taşıyacak güzergahtaki coğrafi özelliğini, işin ticari ve siyasi boyutunu da kapsayacak projeleri hayata geçirerek etkin bir biçimde değerlendirmektedir. Ülkemizin jeostratejik konumu titiz, kapsamlı ve stratejik çalışmalarla desteklenmiş, Türkiye’miz “enerji koridoru” kimliğine kavuşturulmuş ve ayrıca, çok uluslu petrol ve doğalgaz boru hattı projeleri ile uluslararası enerji arenasının yeni ve önemli aktörü haline getirilmiştir. Yürütmekte olduğumuz enerji diplomasisi Plan dönemi süresince artırılarak devam ettirilecek, Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi, Türkiye-Yunanistan-İtalya Doğalgaz Boru Hattı Projesi ve gündemde olan diğer uluslararası projelerin, ülkemizin menfaatleri gözetilerek hedeflerimiz doğrultusunda hayata geçirilmesi yönündeki çalışmalarımız yoğunlaştırılacaktır.

Enerji üretimi ve tüketiminden kaynaklı sera gazı emisyonları, insan kaynaklı iklim değişikliğinin temel nedeni olarak kabul edilmektedir. İklim değişikliği ile mücadelede etkin rol oynaması önem arz etmektedir. Talep tarafında enerji verimliliği başta olmak üzere teknolojik gelişmelere de paralel iyileştirmeler, arz tarafında ise fosil yakıtlara alternatif yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımında yaygınlaşma ve nükleer enerjinin elektrik enerjisi üretim kompozisyonuna dahil edilmesi Bakanlığımız enerji politikalarının iki temel bileşeni durumundadır. Tabii kaynaklar alanında ise, madenlerin doğada milyonlarca yıl süren bir zaman dilimi içinde sınırlı miktarda oluşabildiği dikkate alındığında, madenlerin bulunabildiği yerlerde çevre-ekonomi dengesini gözeterek kullanılmasının zorunlu olduğu açıkça ortaya çıkmaktadır.

Madencilik faaliyetlerinin çevreye uyum planı çerçevesinde yürütülmesini sağlamak üzere Bakanlığımız tarafından Maden Kanunu kapsamında denetimler gerçekleştirilmektedir. Plan dönemi süresince etkin bir biçimde gerçekleştirilecek olan bu denetimlerle, 2015 yılına kadar 10 bin maden işletmesinin kontrol edilmesi hedeflenmektedir. Ülkemiz bor madeni, endüstriyel hammaddeler, mermer gibi bazı madenlerde dünya ölçeğinde rezerve sahiptir. Ayrıca, diğer madenler bakımından da sanayi sektörü için gerekli hammaddeleri karşılayabilecek büyüklükte rezerve sahip nadir ülkelerden biri konumundadır. Tabii kaynaklarımızın ülke ekonomisine katkısının artırılması amacı doğrultusunda, Plan dönemi süresince bor kimyasalları üretim kapasitesinin artırılması, ülkemizin mermer ve doğal taş işlenmiş ürün ihracatının 5 milyar dolara, maden satış gelirinin 12 milyar TL’nin üzerine çıkarılması hedeflenmiştir. Bakanlığım 2010-2014 dönemi Stratejik Planı ile; katılımcılık, hesap verebilirlik, saydamlık, toplam kalite yaklaşımı ilkeleri ve bilgiye dayalı yönetim anlayışı içinde önümüzdeki beş yıllık döneme ilişkin plan ve politikalarımızı kamuoyu ile paylaşıyoruz. Ulusal önceliklerimiz paralelinde enerji ve tabii kaynaklar sektörlerine ışık tutan ve ulusal enerji ve tabii kaynaklar stratejilerimizin önemli bir parçasını oluşturan bu planın ülkemiz açısından faydalı olması temennisi ile, bu titiz çalışmada yoğun emeği bulunan Bakanlığım çalışanlarına ve katkı sağlayan tüm kurum, kuruluş ve kişilere teşekkür ederim.

Taner YILDIZ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı

A1- Yerli kaynaklara öncelik verilmek sureti ile kaynak çeşitlendirmesini sağlamak

A2- Yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji arzı içindeki payını arttırmak       

A3- Enerji verimliliğini arttırmak

A4- Serbest piyasa koşullarına tam işlerlik kazandırmak ve yatırım ortamının iyileşmesini sağlamak  

A5- Petrol ve doğalgaz alanlarında kaynak çeşitliliğini sağlamak ve ithalattan kaynaklanan riskleri azaltacak tedbirleri almak         

A6- Jeostratejik konumumuzu etkin kullanarak, enerji alanında bölgesel işbirliği süreçleri çerçevesinde ülkemizi enerji koridoru ve terminali haline getirmek 

A7- Enerji ve tabii kaynaklar alanlarındaki faaliyetlerin çevreye olan olumsuz etkilerini en aza indirmek

A8- Tabii kaynaklarımızın ülke ekonomisine katkısını artırmak

A9- Endüstriyel hammadde, metal ve metal dışı madenlerimizin üretimlerini artırarak yurt içinde değerlendirilmesini sağlamak            

A10- Enerji ve tabii kaynakların yönetiminde etkinliği artırmak  

A11- Enerji ve tabii kaynaklar alanında yenilikçiliğin öncüsü ve destekleyicisi olmak

H1.1- Plan dönemi içerisinde, yerli petrol, doğalgaz ve kömür arama faaliyetlerinin artırılması sağlanacaktır.

H1.2-  Yapımına başlanan 3.500 Mega Watt (MW)’lık yerli kömür yakıtlı termik santralların 2013 yılı sonuna kadar tamamlanması sağlanacaktır.

H1.3-  2014 yılına kadar nükleer santral inşasına başlanması sağlanacaktır.

H2.1- Yapımına başlanan 5000 MW’lık hidroelektrik santralların 2013 yılı sonuna kadar tamamlanması sağlanacaktır.

H2.2-  2009 yılı itibari ile 802,8 MW olan rüzgar enerjisi kurulu gücünün, 2015 yılına kadar 10.000 MW’a çıkarılması sağlanacaktır.

H2.3- 2009 yılı itibari ile 77,2 MW olan jeotermal enerjisi kurulu gücünün, 2015 yılına kadar 300 MW’a çıkarılması sağlanacaktır.  

H3.1- Yürütülen enerji verimliliği çalışmaları çerçevesinde, 2015 yılına kadar birincil enerji yoğunluğunda 2008 yılına göre %10 azalma sağlanacaktır.

H3.2- Mevcut kamu elektrik üretim santrallarında yeni teknolojiler kullanılarak verimi yükseltmek ve üretim kapasitesini artırmak için yapılan bakım, rehabilitasyon ve modernizasyon çalışmalarının 2014 yılı sonuna kadar tamamlanması sağlanacaktır.     

H4.1- 2014 yılına kadar, elektrik sektöründe hedeflenen özelleştirmelerin tamamlanması sağlanacaktır.

H4.2- 2015 yılına kadar elektrik enerjisi sektöründe rekabete dayalı olarak işleyen piyasa yapısının oluşturulması sağlanacaktır.

H4.3-  2015 yılına kadar doğalgaz sektöründe rekabete dayalı olarak işleyen piyasa yapısının oluşturulması için gerekli çalışmalar yapılacaktır.          

H5.1- 2015 yılına kadar, yurtdışı ham petrol ve doğalgaz üretimimizin 2008 yılı üretim miktarına göre iki katına çıkarılması sağlanacaktır.

H5.2- 2009 yılı itibari ile 2,1 milyar m³ olan mevcut doğalgaz depolama kapasitesinin, 2015 yılına kadar 2 katına çıkarılması sağlanacaktır.

H5.3- Doğalgaz ithalatında 2015 yılına kadar, en fazla ithalat gerçekleştirdiğimiz ülke payını %50’nin altına indirecek kaynak ülke çeşitliliği sağlanacaktır.

H5.4- Ulusal petrol stoklarının güvenli düzeyde muhafazasının sürdürülmesi sağlanacaktır.       

H6.1- 2015 yılına kadar ülkemizin ve Avrupa’nın petrol ve doğalgaz arz güvenliğinin artırılması yönünde gündemde olan projelerin gerçekleştirilmesi sağlanacaktır.

H6.2- 2015 yılına kadar, Ceyhan’a gelen petrol miktarının 2008 yılına göre iki katına çıkarılması sağlanacaktır.

H6.3- Ceyhan Bölgesi’nin farklı kalite ve özelliklerdeki ham petrolün uluslararası piyasalara sunulabildiği, rafineri, petrokimya tesisleri ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihraç terminalinin bulunduğu entegre bir enerji merkezi haline getirilmesi sağlanacaktır.

H6.4- 2011 yılına kadar UCTE’ye tam entegrasyon sağlanacaktır.      

H7.1- 2014 yılından sonra enerji sektöründen kaynaklı sera gazı emisyon artış hızında azalma sağlanacaktır.

H7.2- 2015 yılına kadar madencilik piyasasında faaliyet gösteren 10 bin maden işletmesinin çevreye uyum planlarının denetimi yapılacaktır.       

H8.1-  2013 yılına kadar, madencilik işlemlerinin e-devlet kapsamında yürütülmesi sağlanacaktır.

H8.2-  2015 yılına kadar toplam maden üretimimiz, 2008 yılına göre 2 katına çıkarılacaktır        

H9.1-  2009 yılında 1,3 milyon ton olan bor kimyasalları ve eşdeğeri ürün üretim kapasitesinin 2015 yılına kadar 2,8 milyon tona çıkarılması sağlanacaktır.

H9.2-  2015 yılına kadar mermer ve doğal taş işlenmiş ürün ihracatının 5 milyar dolara çıkarılması için çaba gösterilecektir.        

H10.1-  2011 yılına kadar Bakanlığımızın yeniden yapılanma çalışmaları tamamlanacak ve uzmanlığı esas alan bir kariyer yapılanmasına geçilecektir.

H10.2-  Uzmanlık yapısını desteklemek ve enerji alanında stratejik araştırmalar yapmak amacıyla 2015 yılına kadar “Enerji Akademisi” oluşturulacaktır.

H10.3-  2012 yılına kadar madencilik sektöründe ruhsat ve denetim işlemlerinde etkinliği artıracak kurumsal düzenlemeler yapılacaktır.

H10.4- 2012 yılına kadar nükleer düzenlemeye ilişkin kurumsal yapılanma sağlanacaktır.

H10.5-  2012 yılına kadar, enerji ve tabii kaynaklar alanlarında istatistik ve planlama altyapısının güçlendirilmesi çalışmaları tamamlanacaktır.       

H11.1-  2010 yılında EN-AR (Enerji Araştırmaları) Programı uygulamaya konulacak ve 2014 yılına kadar 50 milyon TL’lik destek sağlanacaktır.

H11.2-  Bakanlığımız bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarınca yürütülen AR-GE yatırımlarının 2015 yılına kadar, 2009 yılı AR-GE yatırımlarına göre %100 oranında artırılması sağlanacaktır.

Performans programı bir kamu idaresinin stratejik planında yer alan orta vadeli amaç ve hedeflerini yıllık dönemlere dönüştürür. Her yıl için hazırlanan program idarenin ilgili yıla ilişkin öncelikli stratejik amaç ve hedeflerini, performans hedeflerini, bu hedeflere ulaşmak için yürütecekleri faaliyetler ile bunların kaynak ihtiyacını ve performans göstergelerini içerir.

Kamu idareleri hesap verme sorumluluğu çerçevesinde, her yıl faaliyet raporu hazırlar. Faaliyet raporlarında idarenin teşkilat yapısı, kaynakları ile temel ilke ve politikalarına, stratejik plan ve performans programı uyarınca yürütülen faaliyet ve projelerine yer verilir. Performans programında yer alan performans ve bütçe hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların nedenlerine, diğer performans bilgilerine ve bunlara ilişkin değerlendirmeler raporun esasını oluşturur. Aynı zamanda faaliyet raporunda orta ve uzun vadeli hedeflere ulaşılabilmesi sürecinde teşkilat yapısı, teknolojik kapasite gibi unsurlar açısından içsel bir durum değerlendirmesi yapılır. İdarenin üstün ve zayıf yanlarına ve idarenin faaliyet ve hedefleriyle ilgili gelecek yıllardaki öngörülerine yer verilir.

faaliyet raporlarını aşağıda bulabilirsiniz: