Yoksulluk olgusu az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelere özgü bir sorun değildir, bu noktadaki organizasyonlar ve çalışmalar gelişmiş ülkelerde de mevcuttur. Bu­gün küresel boyutta da en temel mücadele alanlarından birisi haline gelen “Yok­sulluk ve Yoksullukla Mücadele” sosyal, politik ve kültürel başlıkları da içeren çok boyutlu bir sarmal haline dönüşmüştür.

Türkiye, Başbakanımız Sayın Recep Tayip Erdoğan’ın Başbakanlığında kurulan Cumhuriyet Hükümetleriyle Anayasamızda da ifadesini bulan “Sosyal bir hukuk devleti” olması özelliğini aktif bir şekilde uygulamıştır.

Bu amaçla Bütçe açığının giderilmesinde kullanılan Sosyal Dayanışma Fon gelirleri amacına uygun olarak kullanılmaya başlanmış, fakir-fukara, garip guraba’nın cebine girmiştir.

Devleti halka hizmet aracı olarak gören iktidarımız, bütün vatandaşlarımızın re­fah ve mutluluğunu sağlayarak, insanı merkeze alan bir anlayışla sosyal politikala­rı hayata geçirmiştir. Bu anlayış içinde, öncelikle mevcut sosyal politikalar gözden geçirilmiş, sosyal hizmet ve sosyal yardım alanında faaliyet gösteren kurumlar etkin bir şekilde çalıştırılmıştır.

Hükümetimiz döneminde, sağlık ve eğitim alanında sunulan hizmetlere azami eri­şimi sağlayacak politikaların öncülüğünde, talep edene değil gerçekten muhtaç olana yardım edilen, sosyal kısıtlılık altındaki tüm kesimlere ulaşan modern bir sosyal yardım mekanizmasının oluşturulmasına öncelik verilmiştir.

Bu doğrultuda; sosyal yardım sistemi güçlendirilerek, sosyal yardım çalış­maları daha organize, etkin ve uzmanlığa dayalı hale getirilmiştir.

Ülkemizin her vatandaşının onurlu, huzurlu ve yaşam standardı yüksek bir hayatı hak ettiği inancı ile eğitim, sağlık programlarına, gelir getirici, üretim ve istihdama yönelik proje desteklerine özel önem verilmiştir.

Ekonomik ve sosyal yönden güçsüz olanlar lehine, toplumsal eşitsizlikleri ve so­runları giderici etkin ve yaygın sosyal politikalar uygulanmak suretiyle, bu alandaki kaynakların toplumun en yoksul kesimlerine ulaşması sağlanmıştır. Çünkü mesele­nin, “Balık vermek değil, balık tutmayı öğretmek” olduğunun bilincindeyiz.

Sosyal yardımlarda kullanılan kaynaklar son beş yılda önemli ölçüde artırılmıştır.

Bu kapsamda, çalışabilecek ve üretebilecek potansiyeli olan yoksul kişi ve aile­leri üretim sürecine katacak olanakları geliştirmek amacıyla, kendi alın terleri ile geçinebilir hale gelmeleri için istihdam ve meslek edindirme projelerine ve gelir getirici projelere öncelik tanınmıştır. Bu projeler, çeşitlendirilerek kırsal kesimde ve az gelişmiş bölgelerde girişimcilik teşvik edilmektedir.

Eğitime destek programlarının etkinliği artırılarak, özellikle kırsal kesimdeki kız çocuklarına, özürlülere ve düşük gelirli ailelerin çocuklarına eğitimde fırsat eşitliğini sağlayan sosyal yardımlar ile bu kesimlerin eğitime erişimleri kolaylaş­ tırılacaktır. Kadınların ekonomik ve sosyal hayata katılımlarını sağlamaya yönelik destekler daha da artırılacaktır.

Yoksulluk ve sosyal dışlanmanın önlenmesine yönelik politikaların uygulanmasında ve bunlara yönelik eğitim, barınma ve istihdam gibi hizmetlerde, merkezi idare ve mahalli idareler ile sivil toplum kuruluşları başta olmak üzere tüm kesimlerin koordineli bir şekilde çalışması sağlanacaktır.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü’nün sosyal yardım ve projele­ri uzmanlığa dayalı olarak katılımcı, şeffaf ve etkin bir biçimde sunan ve ülkemizin sosyal yardım politikalarını belirlemede öncü konumdaki vizyonundan hareketle hazırlanan 2009-2013 dönemini kapsayan Stratejik Plan çalışmalarında tüm iç ve dış paydaşlarımızın azami katılımı sağlanmış ve çalışma sürecinde elde edilen tüm çıktılar saydamlık ilkesi gereği paylaşıma açılmıştır.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü’nün 2009-2013 Stratejik Planının gelecek beş yıllık dönemdeki uygulamalara ışık tutması dileğiyle Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü’ne, tüm mülki idare amirlerimize ve tüm paydaşlarımıza teşekkür ediyor, uygulamada başarılar diliyorum.

Hayati YAZICI

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı

A1- Sosyal yardım yararlanıcılarını objektif kriterlere göre belirleyerek, tüm sosyal yardım programlarını ve proje desteklerini sosyal yardım politikalarıyla uyumlu, ekonomik gelişmeye ve sosyal içermenin gerçekleştirilmesine katkıda bulunacak şekilde tasarlamak.

A2- Vatandaşların temel ihtiyaçlarını karşılayan yardımların yanı sıra, onları üretken duruma getirecek, sürdürülebilir gelir elde etmelerini sağlayacak, bölgeler arası farklılıkları ve yerel potansiyeli göz önünde bulunduracak projeleri desteklemek.

A3- Yoksullukla mücadele alanında sosyal hizmet projeleri ve sosyal yardım programları vasıtasıyla sosyal adaletin tesisine katkı sağlamak.

A4- Yoksulların risklere karşı güvenliğinin artırılması hususunda, makro ekonomik politikalar ve sektörel politikaların oluşturulması sürecinde, yoksullukla mücadele politikalarına olan etkisinin göz önünde tutularak SYDGM’nin bu sürece aktif olarak katılması ve ilgili kuruluşlarla işbirliği yapması sağlanacak.

A5- Fon kaynaklarının etkin, verimli, hesap verilebilir ve şeffaf olarak dağıtımını sağlamak.

A6- Sosyal yardım uygulamalarında mükerrerliğin önlenmesine yönelik çalışmalar yapmak.

A7- Ülke genelinde sosyal yardım ve proje hizmetinden yararlananlara hızlı ve kaliteli hizmet sunacak şekilde merkezde ve yerel düzeyde kurumsal gelişimi sağlamak ve tanıtıcı faaliyetlerde bulunmak.

A8- Sosyal yardım alanında nitelikli personel yetiştirmek ve hizmet kalitesini yükseltmek.

A9- Sosyal yardım faaliyetlerini ve proje uygulamalarını izlemek, incelemek ve denetlemek.

A10- Sosyal yardım alanında faaliyet gösteren uluslararası kuruluşlarla (Dünya Bankası, AB, UNDP, UNICEF gibi) işbirliğini geliştirmek.

H1.1- Bölgesel gelişmişlik farklılıkları, kır-kent ayrımı ve yardım kategorileri göz önünde bulundurularak sosyal yardımlar ve projelerden yararlanacak kişilerin belirlenmesine yönelik puanlama formülü geliştirilerek hedef kitleyi objektif kriterlere göre belirlemek

H1.2- Yardım ve sosyal hizmet projelerini öncelikle hiçbir geliri bulunmayan, toplumun en dezavantajlı (başta özürlüler, yaşlılar, kadınlar, çocuklar ve göç edenler vb.) grubu ile diğer ihtiyaç sahibi bireylerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yapılandırmak ve ihtiyaçlara yönelik destek programlarını oluşturmak

H1.3- Mutlak yoksulluğun giderilmesine yönelik olarak ayni yardım ya da asgari gelir desteği gibi programlar üzerinde çalışmak ve bu kapsamdaki politikalara katkı sağlamak

H1.4- En düşük gelir grubundaki ailelerin çocuklarının periyodik sağlık hizmeti alması ve eğitime devamlarını sağlamak için annelere yapılan düzenli ödemeleri sürdürmek

H2.1- Özellikle kent yoksulluğu ile mücadele kapsamında sanayi, hizmet ve diğer sektörlerde ihtiyaç duyulan ve talep gören nitelikte personelin eğitim ve yetiştirilmesinde katkı sağlamak

H2.2- Vatandaşlarımızın iş kurma destekleri vasıtasıyla sosyal güvenceye kavuşturulmasını sağlamak

H2.3- Bitkisel ve hayvansal ürünlerin işlenmesine yönelik projeler geliştirerek kırsal alanda alternatif istihdam imkânlarını sağlamak

H2.4- Kırsal kesime yönelik gelir getirici desteklerin etkinliğini artırmak

H3.1- Özürlülerin sosyal ve fiziki şartlarının iyileştirilmesine yönelik projelere destek vermek Özürlülere yönelik kısa süreli mesleki eğitim ve aktivite programları vasıtasıyla özürlülerin sosyal hayata entegrasyonuna katkı sağlamak

H3.2- Dezavantajlı grup içerisinde yer alan kadınların ekonomik ve sosyal hayata katılımlarını kolaylaştıracak ve toplumsal statülerini güçlendirecek faaliyetlere destek vermek

H3.3- Eğitimsizliğin yoksulluk riskini artıran ve yoksulluğun kuşaklar arası transferine sebep olan en önemli öğelerden birisi olması nedeniyle, eğitim içerikli sosyal hizmet projelerini desteklemek

H3.4- Gençlerin ekonomik ve sosyal hayata aktif katılımları sağlanacaktır

H4.1- Doğal ve doğal olmayan afet durumlarında kişilerin kitlesel olarak hijyenik koşullarda gıdaya barınmaya ve sağlık hizmetlerine ulaşabilmesi için afet yönetimi konusunda faaliyet gösteren kurumlarla işbirliği yapılarak, bu hizmetlerin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması için söz konusu kuruluşlarla koordinasyon içerisinde çalışılması sağlanacaktır

H4.2- Kitlesel olarak yoksulluğun ani biçimde artabileceği durumlarda (ekonomik kriz, büyük kazalar, terör olayları gibi doğal olmayan afetler ve doğal afet), gelir getirici ve istihdam eğitimine yönelik proje destekleri için kullanılması planlanan kaynağın bir kısmının, mevcut işsizler ve işsizlik durumuna geçen kişiler için toplum yararına çalışmalar doğrultusunda geçici istihdam projelerine yönlendirilmesi öngörülmektedir

H5.1- Fondan Vakıflara düzenli olarak aktarılan periyodik payların dağılımının tespitinde mevcut olan nesnel kriterlerin güçlendirilmesi ve düzenli aralıklarla güncellenmesini sağlamak

H5.2- Sosyal yardım ve proje desteklerinin, bölgesel farklılıklar, kır-kent ayrımı göz önünde bulundurularak etkin, verimli ve adil bir biçimde dağılımını sağlamak için etki analizleri yapmak

H5.3- Sivil Toplum Kuruluşları ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile Üniversiteler, Yerel Yönetimler tarafından geliştirilen etkin ve uygulanabilir sosyal yardım program ve projelerinin SYD Vakıfları kanalıyla desteklenmesini sağlamak

H5.4- 3294 ve 5263 sayılı kanunların hesap verilebilirlik açısından ilgili mevzuatla uyumlaştırılmasını sağlamak

H6.1- Sosyal yardım uygulamalarında mükerrerliğin önlenmesine yönelik koordinasyonu sağlamak

H6.2-  Ortak veri tabanı uygulamasının geliştirilmesini sağlamak

H7.1- Otomasyon Programının kullanılmasını sağlamak

H7.2- Yoksulluk, sosyal politikalar, sosyal yardım ve sosyal hizmet, konularını içeren bilimsel dokümanların yer aldığı elektronik kütüphaneyi 2010 yılına kadar oluşturmak

H7.3- Sosyal yardımlaşma ve dayanışma bilinci ve davranışını geliştirmek üzere yazılı ve görsel yayınlar hazırlamak ve çalışmalarda bulunmak

H8.1- SYDGM’de görev yapan uzman personelin niteliğini güçlendirmek

H8.2- SYD Vakıflarında KPSS esas alınarak vasıflı personel istihdam edilmesini sağlamak

H8.3- Vakıf personeline sürekli eğitim verilmesini sağlamak

H9.1- SYD Vakıflarınca yürütülen yardım programlarını ve proje desteklerini incelemek ve denetlenmesini sağlamak

H9.2- Yardım faaliyetleri ve proje uygulamalarında oluşabilecek problemlerin çözümü ve yargı öncesi hazırlık sürecini iyileştirmek, uygulamada çözüm önerilerinin etkinliğini ve denetimini sağlamak

H10.1- Dünya Bankası, AB, UNDP, UNICEF gibi uluslararası kuruluşlar ile yoksullukla mücadeleye yönelik çalışmalar yapmak

H10.2- Sosyal yardım ve yoksullukla mücadele bağlamında çeşitli ülkelere çalışma ziyaretlerinde bulunmak

H10.3- Avrupa Birliği yoksullukla mücadele ve sosyal içerme sürecinde diğer paydaşlar ile çalışmalar yapmak ve katkıda bulunmak

H10.4- SYD Vakıflarının Avrupa Birliği Fonları ve diğer uluslararası kuruluşlar ile işbirliği halinde geliştirdiği projelerde koordinasyon ve rehberlik sağlamak

Performans programı bir kamu idaresinin stratejik planında yer alan orta vadeli amaç ve hedeflerini yıllık dönemlere dönüştürür. Her yıl için hazırlanan program idarenin ilgili yıla ilişkin öncelikli stratejik amaç ve hedeflerini, performans hedeflerini, bu hedeflere ulaşmak için yürütecekleri faaliyetler ile bunların kaynak ihtiyacını ve performans göstergelerini içerir.

Kamu idareleri hesap verme sorumluluğu çerçevesinde, her yıl faaliyet raporu hazırlar. Faaliyet raporlarında idarenin teşkilat yapısı, kaynakları ile temel ilke ve politikalarına, stratejik plan ve performans programı uyarınca yürütülen faaliyet ve projelerine yer verilir. Performans programında yer alan performans ve bütçe hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların nedenlerine, diğer performans bilgilerine ve bunlara ilişkin değerlendirmeler raporun esasını oluşturur. Aynı zamanda faaliyet raporunda orta ve uzun vadeli hedeflere ulaşılabilmesi sürecinde teşkilat yapısı, teknolojik kapasite gibi unsurlar açısından içsel bir durum değerlendirmesi yapılır. İdarenin üstün ve zayıf yanlarına ve idarenin faaliyet ve hedefleriyle ilgili gelecek yıllardaki öngörülerine yer verilir.

faaliyet raporlarını aşağıda bulabilirsiniz: